Relevancy of NRB Act 2058 while there is BAFIA

बैंक तथा वित्तिय संस्था सम्बन्धी ऐन, २०७३ मा समग्र बैंक/वित्तिय संस्थाको छाता ऐनको रुपमा कार्य गरिरहेको सन्दर्भमा नेपाल राष्ट्र बैंक ऐन, २०५८ को आवश्यकता कसरी प्रमाणित गर्न सकिन्छ ?व्याख्या गर्नुहोस् । (Krishna Niraula, CA)

NRB plans issuing broker licences to banks

उत्तर: बैंक तथा वित्तिय संस्था सम्बन्धी ऐन, २०७३ (बाफिया) ल्याउनुको मूल उद्देश्य निम्नबमोजिम रहेको पाइन्छ:

- मुलुकको समग्र बैंकिङ्ग तथा वित्तीय प्रणालीप्रति सर्वसाधारणको विश्वसनीयता अभिवृद्धि गर्न,

- निक्षेपकर्ताको हकहितको संरक्षण र सम्बद्र्धन गर्न, बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुबीच स्वस्थ प्रतिस्पर्धाद्वारा गुणस्तरीय तथा भरपर्दो बैंकिङ्ग तथा वित्तीय सेवा उपलब्ध गराउन,

- राष्ट्रिय अर्थतन्त्रलाई सवल एवं सुदृढ बनाउन तथा

- वित्तीय स्थायित्व कायम गर्नको लागि बैंक तथा वित्तीय संस्थाको संस्थापना, सञ्चालन, व्यवस्थापन, नियमन, निरीक्षण तथा सुपरिवेक्षण सम्बन्धी प्रचलित कानूनमा संशोधन र एकीकरण गरी समयानुकूल बनाउन ।

त्यस्तै नेपाल राष्ट्र बैंक ऐन (ने.रा.बैंक ऐन), २०५८ ल्याउनुको मुख्य उद्देश्य निम्न रहेको पाइन्छ :

-नेपालको अर्थतन्त्रमा दिगो विकास पुग्ने गरी मूल्य र शोधनान्तर स्थिरता कायम गर्नका लागि केन्द्रिय बैंकका रुपमा नेपाल राष्ट्र बैंकको स्थापना गर्न ।

यसरी बाफिया बैंक संचालनका लागि बनेको ऐन र ने.रा.बैंक ऐन अर्थतन्त्र स्थिरताका लागि बनेको ऐन भनेर बुझ्न सकिन्छ ।

ने.रा.बैंक ऐनको सार्थकता निम्न बुँदाहरुद्वारा स्पस्ट पार्न सकिन्छ:

- समग्र बैंक तथा वित्तिय संस्थाहरुलाइ ईजाजतपत्र प्रदान गर्ने, नियमन, सुपरिवेक्षण गर्न केन्द्रिय बैंकको अवधारणा आवश्यक हुनाले सोही अनुसार केन्द्रिय बैंकको अधिकार प्रयोग गर्न,

- मूल्य स्थिरता कायम गर्नका लागि मुद्रा प्रवाह मिलाउनुपर्ने र सो कुरा बैंकिङ च्यानल बाटै हुने हुनाले मौद्रिक नीति जारी गरी बैंकिङ तरलता सीमित आकारभित्र राख्न,

- शोधनान्तर स्थिरता कायम गर्ने उद्देश्य पनि केन्द्रिय बैंकको हुने र देशको आयात निर्यात बैंकिङ च्यानल बाट हुनाले आवश्यकता भन्दा बढी निर्यात रोक्न र हुनुपर्ने निर्यात वृद्धि गर्न

- सरकारले लिएको दिगो विकासको लक्ष्य हासिल गर्नका लागि बैंकिंङ पहुँच विस्तार गर्नका लागि बैंक/वित्तिय संस्थाहरुलाई निर्देशित गर्न  

- वाणिज्य बैंक तथा वित्तीय संस्थाको बैंक तथा अन्तिम ऋणदाताको रुपमा कार्य  गर्न,

- भुक्तानी, क्लियरिङ तथा सेटलमेन्ट पद्धतिको स्थापना तथा प्रवद्र्धन गरी सो कार्यलाई नियमित गर्न, र

- बैंकिंङ क्षेत्रमा तरलता व्यवस्थापनको निमित्त आवश्यक उपकरणको माध्यम (जस्तै व्याजदर करिडोर) द्वारा खुला बजार कारोबार सञ्चालन गर्न

- यसका अलावा बैंकहरुलाई विदेशी मुद्राको कारोबार गर्नका लागि उपयुक्त नीतिको विकास गर्न,

 

निष्कर्षमा, दुवै बाफिया र ने.रा.बैंक ऐन समग्र बैंकिङ पद्धतिको विकासका लागि आवश्यक छन् । बैंक संचालनका लागि बाफिया र सो को नियमन तथा समग्र अर्थतन्त्रलाई उपयुक्त मौद्रिक नीति मार्फत औपचारिक बैंकिङ च्यानलमा ल्याउने कार्यका लागि ने.रा.बैंक ऐनको आवश्यकता पर्दछ ।

Comments

  1. UnknownJune 29, 2020 at 8:56 PM

    Very helpful .......thank you .sir

    ReplyDelete
  2. saramskharel99July 1, 2020 at 8:17 AM

    Thus we could say that NRB act facilitates only the NRB, and BAFIA is there to regulate the entire banking industry.

    ReplyDelete
    Replies
    1. Krishna Niraula (CA)July 1, 2020 at 10:50 PM

      No we can't say that. BAFIA has provisions for operations of BFIs, but to regulate that there is NRB (empowered by NRB Act). Likewise, NRB Act brings appropriate monetary policies to regulate the banking system as well as to manage price and BOP(Balance of Payment) stability in economy.

      Delete
  3. Kabita khadkaJuly 4, 2020 at 1:02 AM

    Thankyou so much dear sir.

    ReplyDelete
  4. UnknownJuly 23, 2020 at 4:33 PM

    Thank you sir......in banking..sectors ...very less person..are doing...such a great work.

    ReplyDelete
  5. Prajwal ThapaJuly 25, 2020 at 9:01 AM

    Thank you so much sir

    ReplyDelete
  6. Seema RaiJuly 25, 2020 at 9:11 AM

    Sir could you please post this answer in English as well?
    Thank you
    Regards

    ReplyDelete

Post a Comment

Popular posts from this blog

Major Banking Terms (बैंकिङ शत प्रश्नोत्तरी)

Image
 Major Banking Terms         १.       वित्तीय साक्षरता भनेको के हो ? वित्तीय साक्षरतालाई सामान्यतया व्यक्तिहरूले वित्तीय स्रोतसाधनलाई आफ्नो भलाइको लागि प्रभावकारी   रूपमा   प्रयोग   गर्न   हासिल   गर्ने   ज्ञान   तथा   शिपको   रूपमा   परिभाषित   गरेको   पाइन्छ   ।   यसले   वित्तीय   सेवा   उपलब्ध   गराउनेहरूलाई   समेत   उनीहरूको   सेवा   वा   उत्पादनहरूको   (प्रोडक्ट) बारेमा राम्ररी बुझ्न , उक्त उत्पादनसँग जोडिएको जोखिमको घनत्व एवम् गहिराइको पहिचान गर्न र   त्यसलाई   व्यवस्थापन   गर्न   तथा   उनीहरूका   ग्राहक   (उपभोक्ता)   को   वास्तविक   आवश्यकतालाई पहिचान गरी आफ्ना उत्पादनहरूलाई परिमार्जन गर्न सहयोग पुर्याउँछ । वित्तीय साक्षरताले समग्र वित्तीय प्रणालीमा विश्वासको अभिवृद्धि गर्दछ र सहभागितामा वृद्धि गर्न मद्दत गर्दछ । २.       अनलाईन बोल...
Read more

Banking Concept in Nepal

Image
१.        बैंकिङ अवधारणा र नेपालमा यसको विकासक्रम व्याख्या गर्नुहोस् । Explain the concept of banking and its development in Nepal. (3 + 7) (Both English & Nepali notes) CA. Kr i shna N iraula उत्तरः बैंक भनेको त्यस्तो संस्था हो जसले पैसा बढी भएको क्षेत्र ( Surplus Sector) बाट निक्षेपको रुपमा संकलन गरी पैसा कम भएको क्षेत्र (deficit sector) मा लगानी गर्दछ । यो त्यस्तो किसिमको संस्था हो जसले मुद्राको कारोबार गर्ने अधिकार पाएको हुन्छ र यसमाथि सबैको विश्वास हुन्छ । इटालियन शब्द banco, ल्याटिन शब्द bancus, फ्रेन्च शब्द ban q ue आदिजस्ता भाषाहरुबाट बैंक शब्दको उत्पत्ति भएको मानिन्छ जसको शाब्दिक अर्थ बेन्चमा ब सी मुद्रा सम्बन्धी कारोबार गर्नु हो । R.P. Kent का अनुसार "Bank is an institution which collects idle money temporarily from the public and lends to other people as per need." समग्रमा निक्षेप स्वीकार गर्ने , कर्जा प्रवाह गर्ने जस्ता परम्परा गत कार्यमात्र नभएर साख सिर्जना , विप्रेषण , जमानत , एजेन्सी तथा अन्य वित्तिय कारोबार गर्ने ...
Read more

Credit Disbursement and Recovery in BAFIA

  १. बैंक तथा वित्तीय संस्था सम्बन्धी ऐन, २०७३ बमोजिम कर्जा लगानी र असुलीका प्रावधान लेख्नुहोस् । उत्तरः बैंक तथा वित्तीय संस्था सम्बन्धी ऐन, २०७३ ( BAFIA) को परिच्छेद ८ मा कर्जा लगानी र असुलीका प्रावधान दिइएको छ जसका मुख्य बुँदा देहायबमोजिम छन् । दफा ५५ : BFIs ले पालना गर्नुपर्ने कर्जा लगानी सम्बन्धी व्यवस्थाहरू ·        NRB निर्देशन तथा संचालक समितिले निर्धारण गरेको कर्जा नीतिको अधिनमा रही प्रयोजन खुलाएर मात्र कर्जा प्रवाह गर्नुपर्ने ·        आफूलाई मान्य हुने धितो सुरक्षण वा उचित जमानी लिई आफ्नो र निक्षेपकर्ताको हित सुरक्षा हुने गरी कर्जा प्रवाह गर्नुपर्ने ·        कर्जा सुरक्षणको सम्पत्ति आफ्नो नाममा रजिष्ट्रेशन / दाखिल खारेज / हस्तान्तरण गर्न र अरू कसैको नाममा हुन नसक्ने गरी सम्बन्धित कार्यालयमा लेखी पठाउनुपर्ने र सोहि बमोजिम सम्बन्धित कार्यालयले गर्नुपर्ने ·        राष्ट्र बैंकले तोकेबमोजिम विपन्न वर्ग र प्राथमिकताप्राप्त क्षेत्रमा कर्जा प्र...
Read more